
Καρκίνος του προστάτη
Ο καρκίνος του προστάτη είναι από τους συχνότερους καρκίνους στους άντρες. Η πάθηση δεν δίνει κανένα σύμπτωμα στα αρχικά στάδια, όπου η νόσος είναι αντιμετωπίσιμη. Έτσι, η έγκαιρη διάγνωση γίνεται μόνο με τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο.
Διάγνωση:
Η πρόληψη βασίζεται σε μία απλή εξέταση αίματος (PSA). Σε ηλικίες κάτω των 50 ετών, δεν χρειάζεται, αφού ο καρκίνος του προστάτη είναι σπάνιος σε νεότερους άντρες. Μόνο εάν κάποιος συγγενής πρώτου βαθμού (πατέρας, αδελφός ή τα αδέλφια των γονέων) έχει διαγνωστεί με καρκίνο προστάτη, η εξέταση του PSA έχει νόημα σε ηλικία 40-50 ετών. Ο έλεγχος πρέπει να γίνεται ανεξάρτητα από συμπτώματα. Τα αυξημένα επίπεδα PSA μπορεί να οφείλονται στον προστατικό καρκίνο, αλλά μπορεί επίσης να σχετίζονται με καλοήθη υπερτροφία προστάτη ή ακόμη και με ουρολοίμωξη ή φλεγμονή του προστάτη (προστατίτιδα). Για τον λόγο αυτόν, πρόσθετες εξετάσεις και ιδιαίτερα η δακτυλική εξέταση του προστάτη είναι πάντα απαραίτητες. Η εξέταση PSA σε ορισμένες περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη δείχνει χαμηλές τιμές (περίπου το 1% των καρκίνων).
Δεν υπάρχει κάποια τιμή PSA που να διαχωρίζει το φυσιολογικό από το παθολογικό. Παρόλο που τιμές κάτω από 3 ng/ml θεωρούνται φυσιολογικές, θα πρέπει να τονιστεί ότι οι τιμές αυτές είναι ενδεικτικές και δεν αποκλείουν καρκίνο. Άντρες, με τιμές PSA πάνω από 10 ng/ml έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να διαγνωστούν με καρκίνο και η βιοψία ενδείκνυται, εκτός αν πρόσφατα είχαν ουρολοίμωξη. Η ηλικία παίζει, επίσης, καθοριστικό ρόλο στην εκτίμηση του ασθενή. Για παράδειγμα, ένας ασθενής 80 ετών με τιμή PSA 2 ή 3 ng/ml, έχει πρακτικά μηδενικές πιθανότητες να πεθάνει από καρκίνο προστάτη, άρα ο επανέλεγχος είναι μάλλον άσκοπος. Σημαντική εξέταση είναι η δακτυλική εξέταση του προστάτη από τον πρωκτό. Αυτή η εξέταση δίνει πληροφορίες για το μέγεθος του αδένα και την πιθανότητα παρουσίας φλεγμονής. Μετά την εξέταση αυτήν, ο ουρολόγος θα κρίνει εάν ενδείκνυται η λήψη βιοψιών.
Βιοψία προστάτη:
Γίνεται με τη χρήση ειδικών υπερήχων με ειδική κεφαλή (διορθική), που εισάγεται από τον πρωκτό και απεικονίζει τον αδένα στην οθόνη. Με τη χρήση λεπτής και μακριάς βελόνας, παίρνονται μικρές ποσότητες ιστού από διαφορετικές περιοχές του προστάτη, με τοπική αναισθησία.
Ultrasound BK Flex Focus 500:
Στο ιατρείο μας υπάρχει εγκατεστημένο το σύστημα υπερηχοτομογραφίας του Δανέζικου οίκου BK Medical Flex FOCUS 500. Το σύστημα αυτό έχει ηχοβολέα ταυτόχρονης απεικόνισης σε πραγματικό χρόνο δύο διαγνωστικών επιπέδων (οβελιαίο - εγκάρσιο) και έτσι προσφέρει μια από τις καλύτερες εμπειρίες απεικόνισης του προστάτη. Είναι κατάλληλο για διορθική χαρτογράφηση του προστάτη αδένα και στοχευμένη βιοψία.
ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ: θεραπευτικές επιλογές
1.Ενεργητική παρακολούθηση/επιτήρηση
2. Χειρουργική (ριζική προστατεκτομή)
3. Ακτινοθεραπεία (βραχυθεραπεία και εξωτερική)
Ενεργητική παρακολούθηση/επιτήρηση σημαίνει συχνός έλεγχος ( 3 με 6 μήνες), και συνιστάται σε ασθενείς συνήθως μεγάλης ηλικίας με ένα μικρό όγκο που δεν είναι πολύ επιθετικός ή σε ασθενείς με μικρό προσδόκιμο επιβίωσης εξαιτίας άλλων σοβαρών προβλημάτων υγείας.
Χειρουργική θεραπεία, δηλαδή ριζική προστατεκτομή μπορεί να γίνει είτε ανοικτά (με τομή) είτε ενδοσκοπικά (λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά). Το ογκολογικό αποτέλεσμα είναι ίδιο.
Η ακτινοθεραπεία του προστάτη στοχεύει στη θανάτωση των καρκινικών κυττάρων και διακρίνεται στην εξωτερική ακτινοβολία και στη βραχυθεραπεία. Πολλές φορές, τα 2 αυτά είδη ακτινοβολιών χρησιμοποιούνται συνδυαστικά.
ΜΗ ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ: θεραπευτικές επιλογές
Α) Ορμονοθεραπεία
Στόχος της ορμονοθεραπείας είναι να σταματήσει την παραγωγή της τεστοστερόνης ή να την εμποδίζει να φτάσει στον προστάτη. Η ανάπτυξη τόσο των υγιών όσο και των καρκινικών κυττάρων του προστάτη εξαρτάται από την παρουσία της τεστοστερόνης. Αν δεν υπάρχει τεστοστερόνη, τα καρκινικά κύτταρα πεθαίνουν ή αναπτύσσονται πολύ αργά. Η ορμονοθεραπεία έχει κάποιες παρενέργειες, οι οποίες συνήθως είναι καλά ανεκτές. Ενδεικτικά, οι πιο συχνές είναι η στυτική δυσλειτουργία, εξάψεις, οστεοπόρωση, μειωμένη ερωτική επιθυμία και αύξηση του σωματικού βάρους. Όταν χορηγείται για πολλά χρόνια, αυξάνει τον κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου.
B) Χημειοθεραπεία
Η χημειοθεραπεία χρησιμοποιείται, όταν πλέον τα καρκινικά κύτταρα αποκτήσουν αντοχή στην ορμονοθεραπεία. Η νόσος σε αυτό το στάδιο είναι προχωρημένη και υπάρχουν μεταστάσεις στα οστά με πόνους. Σε αρρώστους με προχωρημένη όμως νόσο, είναι χρήσιμη, τόσο για την παράταση της ζωής όσο και για τη μείωση του πόνου στα οστά. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να συνδυαστεί με εξωτερική ακτινοβολία στα σημεία των οστών όπου υπάρχει έντονος πόνος. Τα φάρμακα που χορηγούνται, σήμερα, έχουν μικρότερη τοξικότητα συγκριτικά με τα παλιότερα, και οι ασθενείς τα ανέχονται σχετικά καλά.
Δρ. Κώστας Φιλίππου, Χειρουργός Ουρολόγος-Ανδρολόγος | KYD profile - SEE HERE
Dr. Costas Philippou, Urological Surgeon – Andrologist | KYD profile - SEE HERE