Οι νυκτερινοί τρόμοι είναι κάτι διαφορετικό από τους εφιάλτες και συνήθως ξεκινούν στις ηλικίες μεταξύ 4 και 12. Ενώ το παιδί βρίσκεται σε βαθύ ύπνο, ξαφνικά συνήθως βγάζει μια κραυγή και έπειτα δείχνει εξαιρετικά φοβισμένο. Μπορεί να κάνει έντονες, απότομες κινήσεις με τα χέρια και τα πόδια του, ή ακόμα και να περπατήσει νευρικά στο σπίτι σα να ψάχνει κάτι και δεν το βρίσκει. Κατά τη διάρκεια του επεισοδίου έχουν γρήγορη ανάσα και ταχυκαρδία. Παρουσιάζουν συμπτώματα αυξημένης έκκρισης αδρεναλίνης, με συνέπεια εφίδρωση, μυδρίαση και μάτια διάπλατα ανοιχτά.

Το παιδί στο διάστημα αυτό δεν έχει επαφή με το περιβάλλον, δεν αναγνωρίζει τους γονείς και δεν μπορεί να παρηγορηθεί. Η διάρκεια του επεισοδίου είναι 5 με 10 λεπτά. Συνήθως συμβαίνει μόνο ένα επεισόδιο σε μια νύχτα, σε κάποιες περιπτώσεις όμως τα επεισόδια μπορεί να επαναλαμβάνονται την ίδια νύχτα.

Το παιδί που βρίσκεται στη μέση ενός νυχτερινού τρόμου δεν είναι ξύπνιο, αλλά βρίσκεται στο στάδιο μεταξύ ύπνου και ξύπνιου. Είναι αρκετά ξυπνητό για να σηκώνεται από το κρεβάτι, για να φωνάζει ή για να έχει τα μάτια του ανοιχτά, αλλά είναι αρκετά μέσα στον ύπνο για να μην ανταποκρίνεται στον γονιό που προσπαθεί να το βοηθήσει. Το παιδί δεν θυμάται τίποτα από το επεισόδιο το επόμενο πρωί, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει συνήθως με έναν εφιάλτη.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι οι νυχτερινοί τρόμοι συμβαίνουν σε φυσιολογικά παιδιά και συνήθως δεν αντανακλούν κανένα σημαντικό συναισθηματικό ή ψυχολογικό πρόβλημα Επίσης δεν προκαλούν καμία αναπτυξιακή ή άλλη βλάβη στο παιδί και κάποια στιγμή το παιδί θα τους ξεπεράσει από μόνο του. Είναι συχνοί στα παιδιά και αποτελούν κομμάτι της υγιούς ψυχοκινητικής τους ανάπτυξης. Μερικές φορές όμως οι τρόμοι μπορεί να χειροτερεύουν κάθε φορά που το παιδί αρρωσταίνει ή έχει άγχος για κάτι. Επίσης δεν είναι σπάνιο να υπάρχει ιστορικό νυχτερινών τρόμων στην οικογένεια.

Οι γονείς θα ήταν καλό να παραμένουν ήρεμοι και ψύχραιμοι και να μην αγγίζουν το παιδί, ούτε για να αγκαλιάσουν ούτε και για να το παρηγορήσουν εκτός εάν κρίνουν ότι το παιδί κινδυνεύει να χτυπήσει. Στην πραγματικότητα, οι προσπάθειες των γονιών να βοηθήσουν ή να ησυχάσουν το παιδί συχνά επιβραδύνουν το επεισόδιο και τον κάνουν πιο δύσκολο.

Οι γονείς επίσης δεν πρέπει να δείχνουν το άγχος τους για το θέμα προς το παιδί το επόμενο πρωί, ούτε να συζητούν για το επεισόδιο μπροστά στο παιδί, εκτός εάν θέλει ή ρωτάει εκείνο από μόνο του Η αντίδραση των γονιών μπορεί να στενοχωρήσει το παιδί και να έχει άγχος όταν πέφτει για ύπνο. Η ρουτίνα ύπνου μπορεί να βοηθήσει, όπως και συγκεκριμένη ώρα ύπνου. Αντίθετα υπερκόπωση του παιδιού κατά τις τελευταίες ώρες της ημέρας ίσως προκαλέσει συχνότερους νυχτερινούς τρόμους.

Η επίσκεψη σε κάποιο ειδικό θεωρείται απαραίτητη όταν η συχνότητα των παιδικών διαταραχών σας προβληματίζει, εάν είναι τόσο έντονες που υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού του παιδιού, εάν διαταράσσεται συστηματικά ο ύπνος όλης της οικογένειας ή εάν φαίνεται να επηρεάζεται με υπνηλία το παιδί κατά την διάρκεια της ημέρας.

Τέλος χρειάζεται μεγάλη προσοχή ώστε οι γονείς. να μην ενθαρρύνουν την παρουσία των διαταραχών με την συμπεριφορά τους. Ένα παιδί που θα συνδυάσει την οποιαδήποτε διαταραχή ύπνου με εκδήλωση υπέρμετρης τρυφερότητας από όλη την οικογένεια (αγκαλιές, τραγούδια, δώρα, ύπνο στο κρεβάτι με τους γονείς κλπ), πιθανά υποσυνείδητα να επιζητά τη διαταραχή για να απολαμβάνει τις συνέπειες της.

Ειρήνη Κουρουκλάρη

Εγγεγραμμένη Κλινική Ψυχολόγος

Κέντρο Κλινικής Ψυχολογίας

Τηλ. 99994727, 22250690