Ο COVID – 19 ή κορονοϊός είναι μια πανδημία πρωτόγνωρη για την ανθρωπότητα. Αυτό σημαίνει πως δεν υπήρξε ο κατάλληλος χρόνος να γίνουν σωστές έρευνες σε σχέση με τις ψυχολογικές επιπτώσεις αυτού του ιού. Έτσι αυτό το άρθρο θα συγκεντρωθεί σε έρευνες που έγιναν σε παρόμοιες περιπτώσεις στο παρελθών για να δώσει μια ιδέα στον αναγνώστη πως ο κορονοϊός επηρεάζει την ψυχολογία μας.
Καταρχάς σαν πρώτη αντίδραση του πληθυσμού σε μια πανδημία είναι η ξενοφοβία και ο στιγματισμός. Η ξενοφοβία είναι σε σχέση με την χώρα προέλευσης του ιού που σε αυτή την περίπτωση είναι η Κίνα. Ο κόσμος ξεκινά να φοβάται οτιδήποτε κινέζικο, από προϊόντα μέχρι και ανθρώπους και ρίχνει ευθύνες πάνω σε ένα ολόκληρο πληθυσμό μιας χώρας. Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι πως η Κίνα δεν επέλεξε αυτός ο ιός να εξελιχθεί κοντά της και δεν έκανε κάτι λάθος. Αντίθετα λειτούργησε σωστά στο να ενημερώσει τον κόσμο και να βάλει τον κόσμο της σε καραντίνα.
Στιγματισμός υπάρχει και στην περίπτωση των ανθρώπων που ‘κολλούν’ τον ιό. Ο κόσμος τους αντιμετωπίζει σαν εγκληματίες και τους απομονώνει. Αν κα το να μπει ένας διαγνωσμένος με τον ιό άνθρωπος σε καραντίνα είναι κάτι που επιβάλλεται να γίνει, δεν σημαίνει ότι αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να στιγματίζονται καθώς δεν έκαναν οποιοδήποτε λάθος. Αυτός ο στιγματισμός μπορεί να προκαλέσει στο άτομο συμπτώματα κατάθλιψης, τύψεων, μέχρι και αυτοκτονικούς ενδοιασμούς. Σημαντικό είναι στα διαγνωσμένα άτομα να φερόμαστε με εν συναίσθηση και να συνειδητοποιήσουμε πως είναι ήδη σε δύσκολη θέση.
Μια άλλη ομάδα ατόμων που ο κόσμος στιγματοποιεί σε καιρό πανδημίας είναι τα άτομα στην εξουσία της χώρας και του επαγγελματίες υγείας. Δεν είναι καθόλου σπάνιο να υπάρχουν και σενάρια συνομωσίας, σε σχέση με αυτές τις ομάδες, που ο κόσμος αρχίζει να σκέφτεται και σε πολλές περιπτώσεις να πιστεύει. Τα αίτια που ξεκίνησε αυτός ο ιός δεν είναι ξεκάθαρα. Οι κυβερνήσεις προσπαθούν με διάφορα μέτρα να αποτρέψουν θανάτους, οι επαγγελματίες υγείας βάζουν την ζωή τους στην πρώτη γραμμή για το καλό του κόσμου και επιστήμονες προσπαθούν να βρουν εμβόλιο. Τα υπόλοιπα είναι σενάρια συνομωσίας που δεν ανήκουν σε μια κοινωνία που προσπαθεί για το καλύτερο.
Η έντονη ανησυχία και η έξαρση ψυχαναγκασμών είναι ακόμα ένας τρόπος που επηρεάζεται η ψυχολογία μας. Κόσμος ανησυχεί έντονα πως είτε ο ίδιος είτε κοντινά του άτομα θα ‘πιάσουν’ τον ιό. Επίσης υπάρχει έντονη ανησυχία ότι αν το άτομο περνάει κάποια από τα συμπτώματα του ιού έχει προκληθεί από αυτόν. Σε αυτές της περιπτώσεις ξεκινούν και κάποιες ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές οι οποίες πολλές φορές φέρνουν σε δύσκολη θέση το άτομο που τις περνά. Αν και καλό είναι να ακολουθούμε τους κανόνες υγιεινής δεν είναι το ίδιο με το να ανησυχώ συνέχεια ότι όπου και να αγγίξω ή όποιου μιλήσω θα πιάσω τον ιό. Οι ποιο πάνω συμπεριφορές είναι ποιο έντονες σε άτομα με ψυχαναγκαστικές τάσεις οι οποίες ενισχύονται σε περίοδο πανδημίας.
Οι αγορές πανικού είναι κάτι που παρατηρείτε σε περιόδους πανδημίας. Κόσμος προετοιμάζεται για τα χειρότερα σενάρια και τον αναγκάζει να πηγαίνει σε υπεραγορές και φαρμακεία για να αγοράσει ότι μπορεί. Η εξήγηση για αυτό το φαινόμενο είναι ότι ο κόσμος με το να κάνει αυτές τις αγορές προσπαθεί να αποκτήσει κάποιο έλεγχο της κατάστασης. Επίσης ο κόσμος δεν θέλει να πιστεύει ότι είχε την ευκαιρία να αγοράσει κάποια πράγματα και δεν το έκανε. Σε αυτές τις περιπτώσεις ισχύει και η ψυχολογία του κοπαδιού. Επειδή το κάνουν όλοι θα το κάνω και εγώ. Καλό για να αποτρέψουμε αγορές πανικού στο μέλλων είναι να είμαστε προετοιμασμένοι ολόχρονα με κάποιες βασικές προμήθειες έτσι ώστε κάποιος που έχει πραγματική ανάγκη κάποια προϊόντα π.χ. αντισηπτικά και μάσκες να μπορεί να τα βρει σε αυτές τις περιόδους
Τέλος κάποια πράγματα που μπορούμε να κάνουμε όλοι μας για καλύτερη ψυχολογία σε περιόδους πανδημίας είναι:¨
• Να έχουμε μια ρουτίνα καλού ύπνου, διατροφής και εξάσκησης
• Να έχουμε υπομονή με τον εαυτό μας και άλλο κόσμο. Να μένουμε σε επικοινωνία με δικά μας πρόσωπα και να ζητούμε ψυχολογική στήριξη εκεί που το χρειαζόμαστε
• Να μειώσουμε τις ώρες που περνούμε μπροστά από Μ.Μ.Ε καθώς σε τέτοιες περιόδους η πολλή χρήση τους μπορεί να προκαλεί περαιτέρω άγχος
• Να είμαστε παρών σε κοντινά μας άτομα που μπορεί να χρειάζονται βοήθεια.
